اثر جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در مناطق آزاد تجاری ایران (87-1375)

مناطق آزاد تجاری یا مناطق پردازش صادرات نقش مهمی در گسترش تجارت و تسهیل در دسترسی کشورها به بازارهای جهانی ایفا می‌نمایند. در کشورهای در حال توسعه، مناطق آزاد تجاری- صنعتی مناسب‌ترین روش برای فراهم ساختن شرایط تجارت آزاد در یک منطقه محدود از کشور است زیرا ممکن است برقراری این شرایط در سطح کشور به لحاظ اقتصادی و اجتماعی ممکن نبوده یا مطلوب نباشد. اما در گسترش مناطق آزاد از جهت افزایش صادرات و واردات عوامل مختلفی مانند توسعه‌ی زیر‌ساخت‌ها، سرمایه‌گذاری و نرخ ارز موثرند که در این مقاله به بررسی اثر جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) و برخی از سایر عوامل موثر بر توسعه صادرات غیر نفتی در سه منطقه مهم آزاد تجاری جنوب ایران یعنی کیش، قشم و چابهار پرداخته می‌شود. الگوی مورد استفاده برای این هدف، فرم رگرسیونی تعدیل یافته واویلوف (2005) است که برای سه منطقه آزاد مذکور طی سال‌های 87-1375 برآورد شده است. نتایج بیانگر اثر مثبت و معنی‌دار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در مناطق مذکور است، به گونه‌ای که منطقه آزاد کیش بهترین عملکرد را در زمینه جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و توسعه صادرات در بین مناطق آزاد تجاری کشور داشته است.